کیانوش آل شیخ

در طول سال‌های کاری‌ام بارها با شرکت‌هایی برخورد کرده‌ام که مهمترین هدفشان از استخدام نقش‌هایی همچون کنترل پروژه و یا مدیر پروژه وارد آوردن فشار بر تیم برای بالا بردن کیفیت خروجی بوده است! این در حالی است که با اولین جستجو جهت یافتن علت مشکل پایین بودن کیفیت، مشخص شده که در شرکت کمترین سند و فرآیندی در زمینه برنامه‌ریزی و یا نقشه راه (Road map) و یا حداقل فرآیندی جهت مشخص شدن روش توسعه محصول وجود ندارد و یا اگر چنین سندی وجود دارد یک بار ایجاد شده و دیگر بروزرسانی نشده است و یا اصلا از روز اول به آن عمل نشده است.

در حالت کلی در این گونه شرکت‌ها و سازمان‌ها برنامه‌ریزی در لحظه, و برای کوتاه مدت و فقط برای پارامتر زمان صورت می‌گیرد و به همین علت ناهماهنگی‌های بسیار زیادی وارد کار می‌شود. از سوی دیگر به علت عدم مکتوب شدن وظایف، بسیاری از کارها به دست فراموشی سپرده می‌شوند و یا به علت عدم کنترل بر روی نحوه انجام کار و یا عدم وجود دستورالعمل و فرآیند کنترل، سنجش میزان کیفیت کار انجام نمی‌شود و یا با نواقص فراوان همراه است. همچنین عدم محاسبه دیگر پارامترهای برنامه‌ریزی، مانند ریسک، هزینه و محدوده پروژه، موجب پدید آمدن چالش‌های فراوان در پروژه و درگیر شدن اعضای تیم برای مواجهه با آنها و دربرخی مواقع شکست پروژه می‌گردد.

همانطور که اشاره شد تنها معیار سنجش در این گونه سازمان‌ها و شرکت‌ها زمان است. بنابراین اعضای تیم توسعه با تلاش فراوان و انجام کار در ساعات خارج از ساعات کاری معمول، سعی در جبران عقب‌ماندگی کارها می‌کنند. ولی گاهی این کار نیز نتیجه لازم را ندارد و پروژه همچنان از زمان‌بندی عقب‌تر است. بنابراین مدیران سازمان به این نتیجه می‌رسند که با استخدام نقشی به نام مدیر پروژه و یا کنترل پروژه فشار را بر تیم افزایش داده تا بتوانند تیم را وادار به کار بیشتر نمایند. غافل از اینکه وارد آوردن فشار بیش از اندازه بر تیم توسعه موجب ایجاد جنگ روانی در اعضای تیم و حس نارضایتی شده و در نهایت کیفیت را بیش از پیش پایین می‌آورد و چرخه گفته شده همچنان ادامه پیدا می‌کند تا جایی که اعضای تیم سازمان را ترک می‌کنند که در این حالت سازمان دارایی‌های معنوی خود را نیز از دست داده و بیش از پیش متضرر خواهد شد.

تنها راه جلوگیری از پایین آمدن کیفیت پروژه، و تحویل به موقع پروژه، برنامه‌ریزی و طراحی پروژه و کنترل آن در مراحل مختلف پروژه است و این کار مهمترین وظیفه یک مدیر پروژه است. همچنین مدیر پروژه با ایجاد یک تیم منسجم و هماهنگ می‌تواند بسیاری از مشکلات را برطرف نماید. وجود حس اعتماد بین اعضای تیم و مدیر پروژه یکی از مهمترین ویژگی‌های یک تیم با بازده بالاست. بنابراین بکارگیری مدیر پروژه و یا عناوینی مشابه آن برای اعمال فشار بر تیم نتیجه معکوس خواهد داشت.